| De Kunst van het Schoeien |
| Als u deze foto ziet denkt u waarschijnlijk aan het spreekwoord "Wie de schoen past trekke hem aan", hoewel ik opteer voor "Schoenmaker blijf bij je leest". Maar als ik u mag adviseren, laat u zich nooit in de verdediging dringen. Begin desnoods gewoon met volle overtuiging over iets anders, nadat u hebt gezegd "ik begrijp wat u bedoelt". |
|
Ik zou niet weten wie er het eerst was, God of de vloek, maar met stemmen is het net zo iets. Vroeger was het verplicht, en dat laat je nooit meer los. Het verschil met vroeger is dat je je nu afvraagt waarom, nadat je nalaat wat je geacht wordt te doen. Als betrokken burger breng ik niettemin in dat wij op andere manieren bijdragen, al wordt onze bezwaarschriftmanie ons niet in dank afgenomen. Het is nog de vraag of wij burgers wel willen of er naar ons wordt geluisterd, want rekent u maar dat ik me na voltooiing van dit stukje ruimschoots gelouterd voel, ook zonder uitzicht op respons. Het is niet onwaarschijnlijk dat ik mij vanwege een onbedwingbare drang naar compensatie genoopt voel ook een steentje bij te dragen aan de chaos die de politiek de kiezer laat veroorzaken. Als het al de volstrekte afkeer is van het zittende gezag, dan bestaat toch het risico dat wie wel een alternatief voor ogen heeft zich niettemin niet meer aan enig politiek avontuur waagt, omdat de complexiteit van het sociale zakendoen -mooie uitdrukking voor politiek- de eenvoud van de gezond denkende burger verre overstijgt. Je moet zoveel kunnen, dat het eenvoudige gevoel van burgerlijk welbevinden niet meer aan de orde komt. Dat dat zelfs in de hoogste politieke kringen is doorgedrongen blijkt uit het gebruik van het woord gedogen. Het is in de ring geworpen als redmiddel, als dam tegen de aanzwellende kritiek- maar verkeerd gebruikt, of althans te veel gerelateerd aan illegale aanbouwsels, en meer in het algemeen aan falend handhavingsbeleid van nou juist de overheid. Heel goed dat ook daar iets aan gedaan wordt, maar zoek dan wel een ander woord uit dan gedogen. De diepere betekenis daarvan is positief: het complement van compromis. Als burger gedogen wij de unisone onwaarschijnlijkheden van de verkiezingsprogramma's, en kijken wij reikhalzend uit naar het onderhandelingsvermogen van onze voorbeeldfuncties. Wij weten dat wij op zijn minst gedeeltelijk de belangen van anderen als nationaal beleid zullen moeten gedogen. We moeten onszelf zelfs voorhouden dat het uiterst ongezond zou zijn als we dat niet hoefden. Als we hier nou goed aan vast blijven houden, dan moet het lukken, dank zij het echte gedogen. Maar ik leid u maar af. Ik zou om te beginnen het volgende willen voorstellen: - aan het stembiljet wordt een apart hokje toegevoegd, dat de stemmer kan inkleuren als hij zich met geen enkele partij kan identificeren. Het voorkomt dat de gewetensvolle kiezer zich verlaagt tot een alternatief, dat hem het minst onwenselijk lijkt, en bovendien wordt zo duidelijk of het eventueel veranderende gedrag van de kiezer voortkomt uit de attractie van het nieuwe en rebelse, of uit het afkeuren van de vigerende coalitie. Het een hoeft het ander niet uit te sluiten, maar het inzicht in het denken van de zwijgende meerderheid zou wel eens veel helderder kunnen worden. - er moet met grote spoed een raad worden ingesteld, waarin burgers zitting nemen die verplicht zijn hardop te zeggen wat veel mensen denken, maar dat voor zich houden omdat het strafbaar, niet correct, of laakbaaar is. Zoals het nu is duurt het te lang voordat een serieus probleem boven komt drijven, moeten we soms jaren wachten totdat ergens de pleuris over losbreekt, omdat, ondanks langdurig beleidsmatig gesol, men nog spreekt van klokkenluiders als er eindelijk iemand zijn mond over opendoet. En die blijkt zich uiteindelijk alleen staande te kunnen houden als hij zijn toevlucht tot chantage kan nemen. De leden van de Verwerpelijke Raad genieten immuniteit aangaande onderwerpen die zij opgegeven krijgen. Beschouw hen als de spreekbuis van gedeeltelijk dubieuze Nederlanders, die eigenlijk niets liever willen dan een acceptabel compromis tussen hun onmacht en die van een ander. Maar dan moet er wel hardop over kunnen worden gesproken. Om nog even bij de metafoor van de het schoeisel te blijven, de schoen functioneert het best in paren, dus voor een branche-vreemde uitspatting zijn twee aanbevelingen toch zeker voldoende om mijn betrokkenheid als Nederlands staatsburger tot de volgende verkiezingen aannemelijk te maken. (25-3-2002: meerdere correcties aangebracht) |