BACK

Weekly Residuum 390 - augustus 2008 B
© foto en tekst Koen Nieuwendijk


foto © 2008 Koen Nieuwendijk
Is toeval intelligent? De wetenschap wil het niet weten, hoewel chaos bij nader inzien berust op samenhang. Het is al zover dat het als uitzonderlijk wordt beschouwd dat een Duitse wetenschapper bij proeven met het voortplanten van kleine organismen als uitkomst kreeg dat er geen peil op te trekken was wie onder welke omstandigheden de overhand zou krijgen. Zowaar een bewezen chaos in de badkuip. En die algen of wat waren het ook al weer, denken nu dat God tegenwoordig in Duitsland woont, want die begrepen zelf ook niet hoe het zat. Wij denkende mensen hebben er doorgaans weinig last van als we aangaande het toeval met onze mond vol tanden staan. Ooit, bij het ontwerpen van de mens, stond niemand stil bij toeval. Tot dan was het zo dat dingen boven je macht konden gaan, maar je wist hoe het zat.

Toch neigt het heden naar een stapje voorwaarts. Je hoeft dingen niet te kunnen doorgronden om ze toch efficiënt te kunnen gebruiken. Als dan ook nog het gevoel van menselijke superioriteit wordt thuisgelaten, dan hebt u kans dat de wetenschap het denken over niet bewezen zaken tolereert, en hoeft verbazing niet verstrikt te raken in pseudoverklaringen, en dus vrijelijk zonder bewijs gedacht mag worden dat toeval geen toeval is. Wel lastig is dan dat er onvermijdelijk een soort intelligente samenhang moet zijn, en die komt ook weer niet uit de lucht vallen, die is er al, maar we zien hem niet, als we niet uitkijken ergeren we ons dood. De nieuwe mens kan daar tegen. Die denkt zoveel hij of zij kan, weet dat dat niet genoeg is, maar vreest dit besef niet. De verzuchting die overblijft is dat het leven te kort om alle veronderstellingen waar of onwaar te zien worden, maar dat is geen toeval.









BACK